Przyrządzanie i serwowanie jedzenia jest sztuką. Taką jak literatura, muzyka, malarstwo, rzeźba czy architektura. A w kulturze japońskiej pełnej szacunku do tradycji, rytuałów i dbałości o detale, sztuka kulinarna sushi jest sztuką szczególną.
Japońska tradycja
Japońska kultura jest bogata w unikalne, głęboko zakorzenione tradycje. Dzięki temu właśnie Japonia, która dziś jest nowoczesnym krajem, zachowuje własne dziedzictwo kulturowe. I należy przyznać, że dorobiła się tych przynależnych jej jedynie kulturowych tradycji całkiem sporo.
Origami, czyli sztuka składania papieru w fikuśne figury.
Bonsai, czyli pielęgnacja roślin, by miniaturowe, ale udatnie udające te pełnowymiarowe wyrosły.
Ikebana, czyli tworzenie harmonijnych kompozycji kwiatowych. Harmonia, słowo klucz.
Kendo, czyli okładanie się kijami. Taka wersja polskiej weselnej bijatyki na sztachety, ale podobno dużo szlachetniejsza.
Inne japońskie sztuki walki, czyli sumo, judo, karate czy aikido.
Chanoyu, czyli tradycyjny japoński obrzęd serwowania herbaty.
I oczywiście суши.
Haiku, kabuki, katana, kimono. I oczywiście ledwie napoczęliśmy temat, bo wymieniać można dłużej, ale mnie długość notki ogranicza. I za każdym razem globalny sukces wyrosły z lokalnej tradycji. Że o mandze i anime nie wspomnę.
Sushi w kulturze Japonii
Суши to sztuka kulinarna, której wielowiekowa tradycja wymaga od kucharza jednego. Perfekcji. Nie tylko w technice krojenia ryb, owoców morza, warzyw, przygotowania ryżu czy kształtowania kęska. Niezbędna jest też perfekcja w dbaniu o szczegóły i rozumieniu składników których się używa.
Perfekcja to szacunek dla japońskiej tradycji.
Z niego wzięły się ręcznie ostrzone na specjalnych kamieniach noże, dbałość o właściwą kompozycję dania i z niego wziął się sposób konsumpcji.
Jest to symbol japońskiej kuchni na całym świecie. Ale to nie tylko mega popularne danie o globalnej sławie i tym samy dostępności. W Japonii jedzenie sushi nie tylko zaspokojenie głodu, ale rytuał, w którym liczą się szczegóły, począwszy od sposobu podania, do sposobu spożywania. Skupmy się tym razem na tym ostatnim.
Sztuka jedzenia sushi
Po pierwsze, nim przystąpisz do konsumpcji umyj ręce. I nie to, że myjesz ręce wyłącznie przed konsumpcją sushi w restauracji. Zawsze przed posiłkiem umyj ręce gapo!
Ale w przypadku sushi, po drugie, jest to o tyle ważne, że chwytamy je pałeczkami lub palcami. Nie nożem i widelcem. Jeśli nie umiesz operować pałeczkami (ja się chyba nigdy nie nauczę, choć nie składam broni i dalej próbuję), ale masz opory przed chwytaniem smakołyków w palce, poproś o pałeczki do sushi dla dzieci. Ale żeby było jasne, jedzenie palcami to absolutnie dozwolony tradycją sposób konsumpcji.
Po trzecie, przed włożeniem do ust zanurz sushi w sosie sojowym, ale nie utop go w tym sosie. Tak tylko nim go muśnij, aby sosem nie zdominować smaku. Kucharz nie przygotował dla ciebie sosu sojowego, tylko twój wyjątkowy kąsek sushi.
Васаби, po czwarte, nałóż osobno na ryż. Przyczyna jak wyżej. Przesterowana mieszanina smaków sosu i wasabi zabije smak tego, co tak naprawdę wcinasz.
Po piąte, zjedz je jednym kęsem. Tak najlepiej posmakuje ci połączenie, które sushi master pod nadzorem szefa kuchni przygotował dla ciebie.
Po szóste, przekąś marynowanym imbirem między kolejnymi kąskami. I popij tym, czym akurat popijasz, po to, by kubki smakowe przygotować na kolejny kąsek. Zielona herbata, woda, sake, wino ryżowe czy śliwkowe.
A na koniec zachowaj się uprzejmie i podziękuj za przygotowanie pysznego posiłku. Tak jak by zrobił dobrze wychowany Japończyk.
I chociaż sushi to sztuka, to zdecydowanie potrzeba więcej niż jednej sztuki sushi, by się o tym przekonać. Dlatego podczas wizyty w restauracji Суши Дзуси zalecam pofolgowanie zachciankom.